Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường tăng thêm theo lộ trình 3 tháng với lao động nam và 4 tháng với nữ cho tới khi nam đủ 62 tuổi vào năm 2028, nữ đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, có hiệu lực từ 1/7 quy định về thời điểm hưởng lương hưu; quy định về việc tính, việc xác định điều kiện đối với từng trường hợp để giải quyết chế độ hưu trí.
Do vậy, Bộ Nội vụ xây dựng dự thảo thông tư quy định chi tiết thời điểm hưởng lương hưu, việc tính, việc xác định điều kiện hưởng đối với từng trường hợp để giải quyết chế độ hưu trí theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội.
Thời điểm hưởng lương hưu
Dự thảo thông tư nêu rõ, thời điểm hưởng lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được quy định như sau:
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm trở lên có thời điểm hưởng lương hưu được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động.
Dự thảo Thông tư nêu, ví dụ về ông A. sinh ngày 5/4/1964 tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện là 19 năm. Như vậy, tính đến thời điểm tháng 7, ông A. tròn 61 tuổi 3 tháng, đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Thời điểm hưởng lương hưu của ông A. được tính từ ngày 1/8.
Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện sau khi đã đủ điều kiện hưởng lương hưu, thời điểm hưởng lương hưu là ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng dừng đóng và có yêu cầu hưởng lương hưu.
Bên cạnh đó, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đóng một lần cho những năm còn thiếu theo quy định, thời điểm hưởng lương hưu là ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu.
Thời điểm hưởng lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trước ngày 1/1/2021 và đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện trở lên được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ, trừ trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có nguyện vọng hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 98 của Luật Bảo hiểm xã hội.
Ví dụ, bà M. sinh ngày 16/8/1970, đến tháng 8, bà M. đủ 55 tuổi, có 20 năm 3 tháng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện và có yêu cầu hưởng lương hưu. Thời điểm hưởng lương hưu của bà M. được tính từ ngày 1/9.
Trường hợp thời điểm hưởng lương hưu theo quy định được xác định trước ngày 1/7, thời điểm hưởng lương hưu là từ ngày 1/7.
Người không xác định được ngày, tháng sinh (chỉ có năm sinh), thời điểm hưởng lương hưu được tính từ ngày đầu tiên của tháng liền kề sau tháng đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định.
Trong đó, tháng đủ tuổi nghỉ hưu được xác định trên cơ sở lấy ngày 1/1 của năm sinh để làm căn cứ xác định tuổi của người lao động.
Điều kiện hưởng lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Điều kiện hưởng lương hưu đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được thực hiện theo quy định tại Điều 98 của Luật Bảo hiểm xã hội.
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đã đóng theo phương thức 3 tháng một lần; 6 tháng một lần; 12 tháng một lần; hoặc một lần cho nhiều năm về sau quy định của Luật Bảo hiểm xã hội thì thời điểm xét điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội được dự thảo thông tư đề xuất 2 phương án.
Phương án 1: Tháng cuối cùng của phương thức đóng mà người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đã đóng (cho dù trước đó người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời và thời gian đóng).
Phương án 2: Tháng người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đủ điều kiện về tuổi đời và có yêu cầu hưởng lương hưu. Khi đó phát sinh 2 trường hợp: Ghi nhận thời gian đóng đến thời điểm đề nghị, hoàn trả lại số tháng đã đóng sau đó; hoặc ghi nhận thời gian đã đóng tính đến hết phương thức đóng.
Các quy định tại dự thảo thông tư này dự kiến được áp dụng từ ngày 1/7.
Lương công chức, viên chức thế nào khi không còn áp lương cơ sở?
Một trong những vấn đề được nhiều người quan tâm đó là khi dùng lương tham chiếu thay lương cơ sở (2,34 triệu đồng/tháng) thì mức thu nhập của công chức, viên chức tính thế nào.
Lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài có tham gia BHXH bắt buộc đủ 15 năm (có thể cộng dồn thời gian tham gia BHXH cả ở nước ngoài và trong nước) khi đến tuổi nghỉ hưu được nhận lương hưu hàng tháng.