Bà Dung, 54 tuổi, đang điều trị ung thư vú, là một trong những bệnh nhân đầu tiên bước vào Phòng thư giãn - giải trí vừa khai trương chiều 4/9 tại Viện Ung bướu và Y học hạt nhân, Bệnh viện Quân y 175. Sau những ngày dài rệu rã vì hóa trị, mái tóc rụng hết, bà nhẹ nhàng đội thử mái tóc giả vừa được tặng.
Ngày mai, bà bước vào chu kỳ hóa trị thứ hai trong tổng cộng sáu chu kỳ, tâm trạng không khỏi lo lắng, nặng nề. "Vào phòng thư giãn, ngồi nghe sách nói, nhìn mấy chậu cây xanh, thấy lòng nhẹ đi một chút", bà nói.
Không chỉ bà Dung, nhiều bệnh nhân khác cũng tìm thấy chút bình yên trong căn phòng nhỏ này. Ông Hùng, 65 tuổi, từng phẫu thuật và xạ trị ung thư thực quản, nay trở lại bệnh viện vì những cơn đau lưng kéo dài, đang chờ bác sĩ xác định nguyên nhân. Trong lúc chờ kết quả, ông ghé vào phòng, ngồi bên bàn cờ cùng những người cùng cảnh ngộ.
"Thời gian nằm viện thường rất nặng nề, ở đây có sách, có đàn, có người chuyện trò, tôi thấy đỡ trống trải hơn", ông tâm sự.
Theo đại tá, GS.TS.BS Nguyễn Văn Ba, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 175, đối với bệnh nhân, nhất là bệnh nhân ung thư, tinh thần lạc quan có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Phòng thư giãn là công trình tuy nhỏ nhưng mang giá trị nhân văn to lớn, góp phần hiện thực hóa phương châm chăm sóc sức khỏe toàn diện - cả thể chất và tinh thần cho người bệnh.
Một phân tích tổng hợp lớn được công bố trên tạp chí Psycho-Oncology cho thấy các can thiệp tâm lý - xã hội như liệu pháp nhận thức - hành vi (CBT) hay các nhóm hỗ trợ giúp giảm đáng kể mức độ trầm cảm, lo âu và cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân ung thư. Một nghiên cứu khác trên tạp chí Cancer của Hiệp hội Ung thư Mỹ cũng chỉ ra rằng các liệu pháp dựa trên chánh niệm (mindfulness) có thể làm giảm các triệu chứng mệt mỏi và rối loạn giấc ngủ - những tác dụng phụ rất phổ biến sau hóa trị.
Trên thế giới, mô hình phòng thư giãn là một phần không thể thiếu trong chiến lược Y học tích hợp (Integrative Medicine) tại các trung tâm ung thư hàng đầu. Các bệnh viện tiên tiến như Mayo Clinic (Mỹ) hay The Royal Marsden (Anh) đều có những khoa chuyên biệt cung cấp liệu pháp nghệ thuật, các lớp yoga, thiền định và không gian tĩnh tâm cho bệnh nhân.
Đặc biệt, mô hình Maggie's Centres tại Anh đã rất thành công khi xây dựng những ngôi nhà ấm cúng ngay trong khuôn viên bệnh viện, nơi người bệnh được hỗ trợ tâm lý, dinh dưỡng và tham gia các hoạt động cộng đồng hoàn toàn miễn phí.
Ngoài ra, các chương trình tình nguyện như Look Good Feel Better còn giúp bệnh nhân lấy lại sự tự tin thông qua việc hướng dẫn chăm sóc ngoại hình sau hóa trị. Tất cả những nỗ lực này đều chung mục đích chăm sóc sức khỏe toàn diện, coi tinh thần là một trụ cột quan trọng trong quá trình điều trị ung thư.
Công trình do Ban Công tác xã hội phối hợp Viện Ung bướu và Y học Hạt nhân cùng các đơn vị, nhà tài trợ triển khai, nhằm chăm sóc sức khỏe tinh thần, tiếp thêm nghị lực cho bệnh nhân trong quá trình điều trị, đồng thời tạo không gian thư giãn, tái tạo năng lượng cho đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế.
Lê Phương