Tháng 4/1983, tạp chí nổi tiếng của Đức Stern đưa ra thông báo gây sốc: 62 tập nhật ký bí mật viết tay của Adolf Hitler vừa được phát hiện.
Những cuốn nhật ký vô giá này, theo Stern, nằm trong một thùng kim loại, rơi khỏi chiếc máy bay Đức Quốc xã bị rơi và cháy vào tháng 4/1945. Sau khi được phát hiện, thùng tài liệu được tuồn ra khỏi đất nước và được bảo mật cho đến được công khai nhiều năm sau đó.
Trước đó, hồi ký của phi công trưởng của Hitler, trung tướng Hans Baur, từng nêu rằng một chiếc máy bay chở tài liệu lưu trữ riêng của Hitler đã bị bắn hạ vào tháng 4/1945. Song Stern muốn chắc chắn hơn vì có ý định bán nhật ký này cho các nhà xuất bản khác.
Stern đã thuê hai chuyên gia hàng đầu thế giới về chữ viết tay từ Mỹ và Thụy Sĩ. Họ được đưa cho một số trang nhật ký và được yêu cầu so sánh với các mẫu chữ viết tay khác của Hitler được lấy từ Cục Lưu trữ Liên bang Đức. Kết luận chuyên gia cho thấy trùng khớp. Stern lập tức đàm phán bán bản quyền xuất bản.
Song nội dung nhật ký đã đặt ra câu hỏi lớn về tính cách và hành động của Hitler khi được miêu tả như khác với tài liệu và sự kiện lịch sử. Điều này gây ra sự nghi ngờ về tính xác thực của nhật ký.
Trong nỗ lực làm sáng tỏ lịch sử, họ quyết định rằng cuốn nhật ký sẽ trải qua quá trình tái kiểm tra, lần này sẽ nghiêm ngặt hơn. Các nhà nghiên cứu không mất nhiều thời gian để xác định rằng cuốn nhật ký thực chất là những bản sao tinh vi và không phải là nhật ký của Hitler. Sốc hơn nữa, 62 cuốn nhật ký là giả. Những tài liệu viết tay từ Cục Lưu trữ Liên bang Đức được 2 chuyên gia Mỹ và Thụy Sĩ dùng để đối chiếu cũng do cùng một tên bịp bợm làm ra.
Cuối cùng, thế giới đã biết được danh tính của kẻ chủ mưu đằng sau trò lừa bịp tinh vi này là Konrad Kujau - tên tội phạm vặt và "fan cuồng" của Hitler.
Konrad sinh năm 1938 tại Löbau, miền đông nước Đức, có bố là thợ đóng giày và là người ủng hộ tích cực cho Adolf Hitler. Cha mất khi Konrad lên 6, mẹ phải gửi 6 đứa con vào trại mồ côi.
Konrad khi đó là cậu bé thông minh, sáng tạo và có khả năng nghệ thuật vượt trội. Trong nhiều năm, hắn ta đã bị bắt vì nhiều tội vặt từ trộm cắp, đột nhập đến ẩu đả nơi công cộng.
Song năm 1963, Konrad bắt đầu giai đoạn mới trong sự nghiệp tội phạm của mình: Làm đồ giả. Đầu những năm 1970, Konrad bắt đầu sưu tầm các di vật của chế độ Đức Quốc xã trong Thế chiến II. Hắn nhận ra rằng có một thị trường lớn cho các vật lưu niệm liên quan đến thời đại đó và nghĩ cách kiếm lợi nhuận.
Konrad dần trở thành một trong những nhà sưu tập hiện vật lớn nhất Tây Đức, đến mức đã mở cửa hàng. Sau một thời gian, Konrad nhận ra rằng có thể tăng gấp nhiều lần lợi nhuận bằng cách làm giả một số hiện vật có chữ ký của những tên Quốc xã và tạo ra giấy tờ xác thực giả để đi kèm. Việc này lập tức thành công.
Một số di vật mà Konrad bán bao gồm mũ bảo hiểm, quân phục, cờ, huy chương, thư từ và tài liệu giả mạo của quan chức Đức Quốc xã. Song mặt hàng được ưa chuộng nhất là tranh được cho là do Hitler tạo ra.
Konrad đã kiếm được lợi nhuận khổng lồ từ các tác phẩm nghệ thuật giả mạo. Do người mua không có bất kỳ câu hỏi nào về tính xác thực khiến trò lừa đảo của Konrad trở nên thành công.
Để làm cho những hiện vật được cho là thú vị hơn, Konrad thường bịa ra những câu chuyện về chúng. Ông ta biết khách hàng của mình thường bị thu hút bởi câu chuyện xung quanh đồ vật hơn là bản thân đồ vật.
Vào cuối những năm 1970, Konrad quyết định biên soạn Mein Kampf - Cuộc chiến của tôi, một cuốn tiểu sử về Hitler trong nhà tù Landsberg những năm 1920. Khi hoàn thành, hắn đã cho ra đời hai tập sách viết tay và một lời tựa cho cuốn sách thứ ba, hoàn toàn được bịa đặt từ trí tưởng tượng phong phú.
Konrad không dừng lại sau khi hoàn thành Mein Kampf, thay vào đó tiếp tục sản xuất nhiều tài liệu giả mạo hơn. Một số trong số này bao gồm các bài thơ giả mạo của Hitler đã nhanh chóng được bán cho những người mua nhiệt tình và giàu có.
Konrad vì thế quyết định thử sức với dự án tham vọng nhất: Nhật ký Hitler.
Trò bịp bợm thế kỷ
Mùa thu năm 1979, một nhà báo điều tra của tạp chí Stern tên là Gerd Heidemann đã được trao cơ hội xem bộ sưu tập kỷ vật vô giá của Đức Quốc xã.
Vật phẩm hấp dẫn nhất khiến Heidemann choáng ngợp là một cuốn nhật ký được cho là do Hitler viết. Gerd tin rằng nếu tòa soạn có được cuốn nhật ký sẽ là tin tức chấn động toàn cầu.
Gerd đi đến tận nơi chiếc máy bay rơi để xác thực câu chuyện và về đề xuất với ban biên tập, hy vọng sẽ tài trợ tiền mua các cuốn nhật ký và được cấp 2 triệu mark cho 27 cuốn.
Konrad sợ việc công khai các cuốn nhật ký sẽ khiến nó bị lộ là đồ giả, kéo theo việc kinh doanh béo bở đang rất yên bình. Trong khi đó Gerd lại tưởng Konrad là nhà sưu tập kênh kiệu, khó tiếp cận nên càng nhiệt tình.
Và con số 2 triệu Mark quá hấp dẫn, cuối cùng khiến Konrad không thể để vuột mất. Konrad lấy họ giả là Fischer, sắp xếp với Gerd để giữ bí mật danh tính, hy vọng rằng điều đó sẽ bảo vệ quyền lợi của mình. Đây là nước cờ phòng thân của Konrad nếu nhật ký sau đó bị phát hiện là giả.
Vì trót quảng cáo có 27 cuối nhật ký, Konrad nhận tiền xong phải vùi đầu vào viết nốt 21 tập còn thiếu.
Cuối cùng vào tháng 1/1981, một trong những cuốn nhật ký đã được giao cho Gerd để chuyển lên công ty mẹ của Stern.
Stern đã chuẩn bị để các tài liệu được xuất bản trên toàn thế giới. Số lượng nhật ký bắt đầu vượt quá mong đợi ban đầu.
Konrad thấy ổn, quyết định phao tin, số lượng nhật ký nhiều hơn con số 27. Với mỗi tập nhật ký mới, tiền thưởng tăng lên cho cả Konrad và Gerd.
Stern đã thuê nhiều chuyên gia để xác minh chữ viết tay, nhưng trớ trêu, những "bản gốc" chữ viết tay của Hitler do Cục Lưu trữ Liên bang cung cấp cũng là bản làm giả của Konrad. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi hai chữ viết trùng khớp.
Cuối cùng đã có tới 62 cuối nhật ký giả của Hitler do Konrad làm, được Stern mua lại và bán bản quyền cho nhiều tờ báo lớn trên thế giới như Newsweek, Times và Sunday Times.
Lịch sử được viết lại
Ngày 25/4/1983, tin tức về nhật ký của Hitler thống trị tiêu đề trên trang nhất của Stern và báo chí khắp châu Âu và Mỹ. Nó được coi là một trong những phát hiện lịch sử lớn nhất của thế kỷ.
Khi tin tức lan truyền, nhiều người đã bị sốc khi biết rằng những cuốn nhật ký đã miêu tả một Hitler khác rất nhiều so với những gì từng hiểu biết trước đây.
Một số người công khai cho rằng các cuốn nhật ký là giả mạo, gây ra tranh luận giữa nhiều nhà sử học và chuyên gia trên toàn thế giới.
Cuộc tranh luận đã thúc đẩy Cục Lưu trữ Liên bang tiến hành loạt thử nghiệm riêng để xác định có phải là thật hay không. Cuối cùng, ngày 6/5/1983, Cục Lưu trữ Liên bang tổ chức họp báo để công bố.
Cục Lưu trữ Liên bang chính thức tuyên bố nhật ký của Hitler là giả mạo trắng trợn và vô giá trị. Các cuộc kiểm tra đã chứng minh giấy, mực và keo dán của nhật ký chắc chắn được sản xuất sau Thế chiến II. Do đó, nhật ký đã được thực hiện sau khi Hitler qua đời. Phân tích chữ viết tay xác minh thêm rằng nhật ký là giả.
Ban giám đốc của Stern đã hoài nghi kết luận này nhưng không thể trốn tránh sự thật đau đớn rằng họ đã bị lừa. Gần như ngay sau khi tin tức về các cuốn nhật ký giả mạo được công khai, một số người trong ban biên tập của Stern đã từ chức hoặc bị sa thải.
Người sáng lập Stern đã đệ đơn kiện gian lận chống lại Gerd Heidemann ba ngày sau cuộc họp báo của Cục Lưu trữ Liên bang.
Cảnh sát tin rằng Gerd không hành động một mình, bắt đầu mở cuộc điều tra.
Gerd khai vô tình trở thành nạn nhân của vụ lừa đảo này, khẳng định trước đó không biết rằng các cuốn nhật ký đã bị làm giả.
Khai với cảnh sát, Gerd nói lấy được những cuốn nhật ký từ một người đàn ông tên là Konrad Fischer, một nhà sưu tập và buôn bán đồ lưu niệm của Đức Quốc xã. Song Gerd ngây thơ cũng cho rằng Konrad cũng chỉ là nạn nhân như mình, cho rằng ai đó đã đưa cho Konrad những cuốn nhật ký giả.
Tuy nhiên, cảnh sát không tin như vậy. Khám xét cửa hàng của Konrad, cảnh sát không tìm thấy bằng chứng gì, nhưng họ phát hiện ra Konrad đã sử dụng một loạt các bút danh, Konrad Fischer là một trong số đó. Vợ chồng Konrad bỗng biến mất.
Họ chọn nơi ẩn náu lạ lùng: nhà của bố mẹ cô bồ nhí của Konrad. Song ngày 14/5/1983, Konrad để lại người tình và vợ mình ở Dornbirn và đi đến biên giới Đức để nộp mình cho cảnh sát.
>> Đọc tiếp: Lời thú tội của Konrad