Những thông tin trên được HLV Trần Đình Minh Anh - HLV ba môn phối hợp (bơi - đạp xe - chạy bộ), đồng thời là HLV của cộng đồng chạy bộ adidas Runners Saigon chia sẻ tại phần một, khoá học Chạy bộ không chấn thương, phát sóng trên eBox.
Phân loại giày cho từng trình độ
Theo đó, Minh Anh cho biết, trong gần 10 năm chạy bộ và huấn luyện hàng trăm VĐV phong trào, anh nhận được nhiều câu hỏi như: có thể mang giày tennis, giày đánh golf hay giày công sở để chạy bộ được không, từ những người mới nhập môn. "Tôi thường trả lời 'có thể'. Tuy nhiên nó không đúng công năng, tăng nguy cơ chấn thương hoặc không thể chạy nhanh như ý muốn", HLV nói. Theo Minh Anh, để hạn chế những rủi ro không đáng có, người dùng cần xác định trình độ mình đang ở mức nào.
Với những người mới nhập môn (nhóm 1), nên chọn những đôi giày có thiết kế bề mặt đế rộng, lớp vải trên ôm sát bàn chân tạo sự chắc chắn trong mỗi bước chạy, cũng như đế giày có khả năng hấp thu lực chạy tốt hơn so với những loại giày chạy khác, giảm rủi ro chấn thương. Những đôi giày có tính ổn định cao phù hợp với người mới chạy, người vừa hồi phục sau chấn thương hoặc mới kết thúc một cuộc đua, cần thực hiện bài chạy thư giãn.
Đối với nhóm VĐV muốn cải thiện tốc độ (nhóm 2), cần những đôi giày có hoặc không có các sợi carbon ở phần đế, thiết kế vắt vào trong nhiều hơn. Độ cao giữa mũi chân và gót chân chênh lệch so với dòng dành cho người mới. Giày có lớp vải phía trên thoáng khí hơn so với giày dành cho người mới nên trọng lượng cũng nhẹ hơn. Những đôi này phù hợp với runner có tốc độ nhanh hơn pace 7 hoặc dùng trong các bài tập tốc độ, đua cự li dưới 21km.
Nhóm cuối cùng, theo cách chia của HLV Trần Đình Minh Anh dành cho những người có kinh nghiệm và chạy nhanh (nhóm 3). Sản phẩm sẽ phát huy hết công năng đối với người có khả năng chạy dưới pace 5, bởi thiết kế gồm lớp đệm carbon ở phía dưới. Phần đế cao hơn so với dòng giày chạy khác nhằm tạo lực nảy và hoàn trả năng lượng tốt hơn trong mỗi bước chạy.
Phần bàn chân vắt nhỏ hơn so với hai loại giày còn lại, nhằm tạo thói quen giảm thời gian tiếp xúc bề mặt đất của mỗi bước chạy. "Những người mới chạy có đầu gối yếu, không nên sử dụng đôi này vì chi phí cao, không sử dụng hết công năng, dễ phát sinh chấn thương", vị HLV khuyến cáo.
Cách chọn giày phù hợp
Theo HLV Trần Đình Minh Anh, runner khi chọn sản phẩm cần lưu ý đến trọng lượng. Giày cho nhóm 1 đa số có trọng lượng khoảng 220-300gr (tùy size và tùy mẫu). Nó phù hợp tập các bài chạy chậm, chạy dài cuối tuần, chạy hồi phục sau chấn thương hoặc sau race. Giày cho nhóm 2, 3 có trọng lượng nhẹ hơn, phù hợp các bài tập tốc độ hoặc đua giải.
Khi chọn kích cỡ, vị HLV khuyên runner nên chọn lớn hơn ít nhất nửa số so với loại dùng hàng ngày. "Lớn hơn một size là lí tưởng nhất. Vì trong quá trình chạy, bàn chân xê dịch, cọ xát nên bên trong cần không gian, tránh bị rộp chân, kích chân, đau ngón chân hoặc thâm móng... Khi chạy dài hơn 10km, chân có xu hướng nở ra do bị ẩm, ướt mồ hôi hoặc nước xối lên người làm mát dẫn tới ướt giày", anh nói.
Sau vài năm chạy bộ, runner cần kiểm tra lại kích thước chân. Nếu tập luyện chăm chỉ và tham dự nhiều cuộc đua dài, chân có xu hướng tăng kích thước.
"Nếu chúng ta có điều kiện, nên có ít nhất hai đôi giày. Một dùng cho các bài tập nhẹ, đôi còn lại cho các bài tập tốc độ nhanh hơn và đua giải phong trào. Nếu có điều kiện hơn, có thể dùng thêm một đôi thứ ba để đi race", HLV khuyến nghị. Anh cũng lưu ý mỗi hãng có một bảng kích thước khác nhau. Runner thử trực tiếp, cảm thấy thoải mái mới nên mua.
Đăng ký eBox "Chạy bộ không chấn thương"
Một số lưu ý sử dụng giày chạy
HLV Trần Đình Minh Anh khuyên runner không nên sử dụng sản phẩm khi đế quá mòn. Lý do đưa ra là nó không giúp người chạy cải thiện tốc độ chạy, lệch form, tăng rủi ro chấn thương.
Thứ hai, runner cũng hạn chế mua giày đã qua sử dụng. "Tôi từng tiết kiệm tiền mà mua một đôi giày như vậy. Chủ trước sử dụng hơn 100 km khiến nó bị mòn nhẹ một bên (do thói quen đáp lệch má ngoài nhiều). Sau hai buổi, tôi chấn thương ITBS do form chạy của tôi ít lệch má ngoài hơn nên không trụ vững trong mỗi bước đáp", HLV kể lại.
Thứ ba, runner nên hạn chế sử dụng giày mới trong các cuộc đua quan trọng. Anh khuyên runner cần làm quen từ 2-4 tuần, trong đó ít nhất 1-2 buổi chạy tốc độ và 1-2 buổi chạy dài. "Không phải giày đắt tiền nhất là tốt nhất. Chúng ta cần một đôi phù hợp với khả năng và mục tiêu của ngày đua hôm đó", anh nhấn mạnh. Nếu chỉ chạy pace 6-7 trong giải 21km, có thể lựa chọn các đội ở nhóm 2
Với công nghệ sản xuất giày ngày nay, nhà sản xuất thường khuyến nghị thay đổi sau khoảng 500-800 km. "Các ứng dụng như Strava, Garmin, adidas Running... đều cho phép lưu thông tin loại giày đã sử dụng trong mỗi buổi tập. Và họ sẽ tự động cộng tích lũy số km của từng đôi giày. Từ đó chúng ta sẽ biết được thời điểm nào nên thay một đôi giày mới", vị HLV cho biết.
Lan Anh
Khóa học Chạy bộ không chấn thương do eBox phát triển, mục tiêu mang đến cho cộng đồng những kiến thức cơ bản đến chuyên sâu. Runner quan tâm có thể đăng ký trực tiếp trên eBox, học phí 300.000 đồng. Với những người ghi danh trước ngày 31/12 sẽ được hưởng một số ưu đãi của eBox và vRace như giảm 100.000 đồng khi mua combo khóa học cùng huy chương, áo đấu giải chạy online Rồng rắn lên mây.
Trần Đình Minh Anh - HLV ba môn phối hợp (bơi - đạp xe - chạy bộ), đồng thời là HLV của cộng đồng chạy bộ adidas Runners Saigon là người trực tiếp hướng dẫn. Anh có kinh nghiệm gần 10 năm chạy bộ. Năm 2022, Trần Đình Minh Anh lần đầu tiên chinh phục được cự ly double Ironman tại Áo gồm bơi 7,6km, đạp xe 360km và chạy bộ 84km; hoàn thành giải chạy địa hình siêu đường dài 120km và không chấn thương trong suốt quá trình tập luyện và thi đấu.