Sau khi nhận giải tối 29/11, ông nói: "Cảm ơn Hội đồng xét thưởng, ban tổ chức đã có đánh giá khách quan tác phẩm, tạo động lực cho tôi tiếp tục nghiên cứu, viết lách. Tôi dự định viết thêm 10 cuốn sách, liên quan đến thành ngữ, tục ngữ ở các địa phương".
Ở tuổi 104, tác giả Nguyễn Đình Tư giữ sức khỏe tốt, tinh thần minh mẫn. Ông cùng con trai, Nguyễn Việt Hùng, đi từ TP HCM đi ra Hà Nội bằng tàu hỏa, để ngắm nhìn cảnh đẹp đất nước.
Hai tập sách thể hiện một cách đầy đủ các giai đoạn phát triển của TP HCM từ ngày khởi thủy năm 1698 đến năm 2020, bao quát nhiều lĩnh vực, khía cạnh. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư mong muốn cộng đồng cần tìm hiểu về thành phố sẽ tra cứu trong hai cuốn sách này. Hơn 20 năm qua, ông dồn tâm sức đi khắp các thư viện, Trung tâm lưu trữ Quốc gia 2 ở TP HCM để tập hợp tài liệu cho tác phẩm.
Ông Nguyễn Đình Tư sinh năm 1920, quê ở Võ Liệt, nay thuộc xã Thanh Chi, huyện Thanh Chương (Nghệ An). Năm 12 tuổi, ông phải nghỉ học vì nhà nghèo, phụ cha chăn trâu, cắt cỏ. Thấy ông có chí, thầy cô ở trường làng quyên góp tiền nuôi ăn học. Năm 1943, ông quyết định viết văn với cuốn truyện dài đầu tay Nguyễn Xí. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông có thời gian làm cộng tác viên cho báo Độc Lập. Sau này, vào Nam Trung bộ lập nghiệp, ông biên soạn, xuất bản nhiều cuốn sách về lịch sử, địa chí các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, Ninh Thuận. Sau năm 1975, ông cùng gia đình vào TP HCM sinh sống. Ông từng ra nhiều bộ sách, tiểu thuyết lịch sử như Loạn 12 sứ quân, Chế độ thực dân Pháp trên đất Nam Kỳ (1859-1954).
Hai tác phẩm khác cùng đoạt giải A là: Cẩm nang chẩn đoán và điều trị bệnh nội khoa (Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Đào Xuân Cơ chủ biên) và năm tập Tổng tập Nhà văn Quân đội - Kỷ yếu - Tác phẩm của Tạp chí Văn nghệ Quân đội.
Ban tổ chức trao 10 giải B cho các cuốn sách thuộc thể loại văn học, nghiên cứu khoa học, lịch sử. Một số cuốn nổi bật gồm Hành trình sáng tạo chữ quốc ngữ (Kiều Ly và Tạ Quang Long), Thời thanh xuân của tân nhạc ái quốc (Nguyễn Trương Quý). Còn lại, 21 tác phẩm đoạt giải C và sáu cuốn đoạt giải khuyến khích.
Năm đầu tiên cơ cấu giải thưởng có thêm hạng mục Sách bạn đọc yêu thích, trao cho bốn cuốn gồm: Người thầy (Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh), Chuyện con mèo dạy hải âu bay (Luis Sepulveda), Mùa hè không tên (Nguyễn Nhật Ánh), Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu (Rosie Nguyễn). Các cuốn sách vừa có chất lượng cao, vừa có lượng phát hành lớn.
Phát biểu tại lễ trao giải, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương đánh giá cao thành tựu của Giải thưởng Sách Quốc gia và ngành xuất bản qua các năm. Đồng thời, ông Nguyễn Trọng Nghĩa đề ra nhiệm vụ trong 5 năm tới, giải thưởng cần nâng tầm, trở thành sự kiện văn hóa lớn của quốc gia, đưa việc đọc sách trở thành thói quen, nét đẹp văn hóa trong đời sống xã hội, để ngành xuất bản thực hiện thành công nhiệm vụ "tinh gọn, chất lượng, hiện đại hóa".
Giải Sách quốc gia do Hội Xuất bản Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức thường niên từ năm 2004, với tên ban đầu là Sách Việt Nam. Từ năm 2018, giải chính thức lên Sách Quốc gia. Năm ngoái, hai tác phẩm đoạt giải A là bộ Chào tiếng Việt (Thụy Anh) và Cơ sở khoa học để xác định ranh giới ngoài thềm lục địa Việt Nam theo Công ước của Liên Hợp Quốc 1982 về Luật Biển (Bùi Công Quế chủ biên, Phùng Văn Phách, Đỗ Huy Cường, Trần Tuấn Dũng, Lê Đức Anh đồng tác giả).
Hà Thu